Ζούμε σε μια εποχή ταχύτητας
Όλα κινούνται γρήγορα κι εμείς τρέχουμε ακατάπαυστα, για να τα προλάβουμε. Βεβαίως από αυτόν τον κανόνα δεν έχουν ξεφύγει τα παιδιά. Και αυτά έχουν πολλές υποχρεώσεις, τόσο σχολικές, όσο και εξωσχολικές. Και ο ελεύθερος χρόνος; Όσος απομένει, λεηλατείται από την βιομηχανία της διασκέδασης και από τον εικονικό κόσμο του διαδικτύου.
Αν η παραπάνω καταγραφή ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, τότε έχουμε αλλαγή βασικών δεδομένων όσον αφορά τον ρόλο γονέων – παιδιών – δασκάλων με το πρώτο (χρονολογικά και αξιολογικά) και κύριο βάρος να «πέφτει» στους γονείς.
Συγκεκριμένα :
Αν θέλουμε το παιδί μας να μείνει στα όρια του φυσιολογικού και να αποκτήσει βαθμιαίως δημιουργικά ενδιαφέροντα και όνειρα για επίτευξη υψηλών στόχων που θα ομορφύνουν την ζωή την δική του και των γύρω του, τότε οφείλουμε να ανασκουμπωθούμε και να «σηκώσουμε τα μανίκια» , γονείς και δάσκαλοι, διότι υπάρχει πρόβλημα. Οι εποχές έχουν αλλάξει και αν μείνουμε εγκλωβισμένοι σε ξεπερασμένες πρακτικές και μεθόδους, τότε θα χάσουμε το παιδί μας μέσα στο κυκεώνα του σήμερα.
Είναι συγκεκριμένα τα βήματα
1ον. Ο γονέας οφείλει να λάβει υπ΄όψιν του δύο βασικά πράγματα : πρώτον να συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα της κατάστασης και να προστατεύσει το παιδί του από την πανσθενή επίδραση των ηλεκτρονικών και διαδικτυακών πειρασμών (κινητά, tablet, video games, ελεύθερη πλοήγηση στο διαδίκτυο κ.λπ ) και δεύτερον – αλλά εξίσου σημαντικό – να κατανοήσει πόσο ζωτικής σημασίας για την διανοητική και πνευματική συγκρότηση του παιδιού είναι η συστηματική εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας – σε όλη της τη διαχρονία (αρχαία, μεσαιωνικά, νέα) – και του ελληνικού πολιτισμού εξ απαλών ονύχων. (λεπτομέρειες : www.gnomonpedia.com )
2ον. Είναι απαραίτητο οι γονείς να επαναφέρουμε την συστηματική μελέτη στην καθημερινότητά μας. Πρέπει να αρχίσουμε την καθημερινή μελέτη, ο καθένας μας φυσικά ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του αλλά και προς την κατεύθυνση της δοκιμιογραφίας που έχει σχέση με την φιλοσοφία, την ιστορία, την θεολογία, την κοινωνιολογία, την γλώσσα. Το πρόγραμμα μαθημάτων που παρέχουμε αυτό ακριβώς επιδιώκει και επιτυγχάνει όσον αφορά τους ενήλικες : να τους θερμάνει τον ενδιαφέρον και να τους ωθήσει να επιστρέψουν στην ευλογημένη συνήθεια της μελέτης καθημερινά. Με αυτό θα πετύχουμε δύο τινά : πρώτον θα αποτελέσουμε ένα ζωντανό καλό παράδειγμα μέσα στο σπίτι για το παιδί και δεύτερον θα αποκτήσουμε γνώσεις πολύτιμες, για να μπορούμε να σταθούμε σε ένα σοβαρό διάλογο με το παιδί, να λύσουμε απορίες του και να δώσουμε σωστές κατευθύνσεις και συμβουλές. Τα σημερινά παιδιά είναι πολύστροφα, δέχονται πολλές επιρροές –πολλές φορές άσχημες – και χρειάζονται δίπλα τους έναν άνθρωπο να συζητήσουν σοβαρά και να πάρουν απαντήσεις που θα τους ικανοποιήσουν και θα τους βοηθήσουν να βάλουν σε τάξη την έξωθεν αταξία.
3ον. Είναι ζωτικής σημασίας θέμα να αφιερώσουμε χρόνο στο παιδί μας. Και αν αυτό δεν είναι εφικτό ποσοτικά, τότε ας γίνει ποιοτικά. Να το ακούμε, να συζητάμε μαζί του, να του διαβάζουμε ωραία βιβλία κλασσικής λογοτεχνίας, εάν είναι μικρό, ή να συζητάμε μαζί του για βιβλία που διάβασε ή για κάποιο θέμα που του έκανε εντύπωση και γενικά : να επικοινωνούμε ουσιαστικά μαζί του.
4ον. Δεν είναι ήσσονος σημασίας το να οργανώσουμε την καθημερινότητά του εκτός σχολείου και δραστηριοτήτων. Και όσον αφορά τις δραστηριότητες : χρειάζεται μέτρο και σύνεση. Η πολυπραγμοσύνη δεν βοηθά. Προσεκτική επιλογή με γνώμονα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του παιδιού. Στο εναπομείναν διάστημα όμως ; Αν το αφήσουμε «ελεύθερο», είναι τέτοια η πίεση που ασκεί το ευρύτερο περιβάλλον και οι τεχνολογικοί πειρασμοί , ώστε είναι πολύ πιθανό να «κολλήσει» με το φορητό τηλέφωνο, τα tablet και τα video games και τότε …
Οφείλουμε να θέσουμε όρια και να το βοηθήσουμε, ώστε ο ελεύθερος χρόνος του να αξιοποιείται ψυχαγωγικά και δημιουργικά. Τίποτε καλύτερο, παραδείγματος χάριν, από το να παίζει ελεύθερα στο δωμάτιό του (π.χ. εκπαιδευτικά επιτραπέζια, κατασκευές) ή στην ύπαιθρο με φίλους – κατά προτίμηση – αλλά και κατά μόνας.
Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ – ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ
Έχω την εξαιρετική τιμή και χαρά να συνεργάζομαι με πολλούς γονείς (πατέρες και μητέρες) στο Διαδικτυακό πρόγραμμα Μαθήματα Αρχαίας και Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Ιστορίας και Πολιτισμού για όλες τις ηλικίες (πληροφορίες –λεπτομέρειες www.gnomonpedia.com). Παρατηρώντας την πρόοδο των μαθητριών και μαθητών συνειδητοποίησα ότι αυτή κυρίως οφείλεται στην στάση και την ενεργό βοήθεια του γονέα. Και εξηγούμαι : Πρόκειται για γονείς που κατ΄αρχάς συνειδητοποίησαν την αξία και την προοπτική ενός τέτοιους μαθήματος παρά το γεγονός ότι βρίσκεται έξω από τα όρια της γενικής εικόνας, όπως αυτή διαμορφώνεται συστηματικά από την μαζική διαφήμιση. (Εύκολα κανείς αποφασίζει να παρέχει μαθήματα αγγλικών στο παιδί του, όταν όμως πρόκειται για αρχαία ελληνικά, τότε….). Κατά δεύτερον έπεισαν τον παιδί τους για την αξία του μαθήματος αυτού και τρίτον στέκονται ενεργά δίπλα του, παρακολουθούν το μάθημα μαζί του, σημειώνουν, ρωτούν, ενθαρρύνουν, ελέγχουν….. με δυο λόγια : είναι ο κρίσιμος κρίκος που κρατάει το παιδί συνδεδεμένο με τον δάσκαλο και ό,τι αυτός διδάσκει και έτσι το μάθημα καθίσταται λειτουργικό και επωφελές.
Και όλα αυτά, διότι καταλαβαίνουν ότι αυτό ακριβώς απαιτείται, μέχρι τα παιδιά τους να «σταθούν στα πόδια τους» και να αρχίσουν να απολαμβάνουν την ισχύ που προκύπτει από την δημιουργική επαφή και μελέτη του Ελληνικού Πολιτισμού. Όταν συμβεί αυτό – και πιστέψτε με δεν αργεί – τότε τα παιδιά δεν έχουν κανέναν ανάγκη δίπλα τους. Ξέρουν τι να κάνουν από μόνα τους και το κάνουν
Τα ανωτέρω αποτελούν προβληματισμοί και συμπεράσματα στα οποία κατέληξα μέσα από την καθημερινή μου τριβή με μαθητές και γονείς. Θα χαρώ πολύ να ακούσω και την δική σας γνώμη, όπως αυτή διαμορφώνεται από την προσωπική σας εμπειρία. Μέσα από την συζήτηση μόνο όφελος θα προκύψει για όλους μας!
