Η δραστηριότητα που παρατηρήθηκε στον εγκέφαλο, τη στιγμή που ο άνθρωπος χάνει τη ζωή του, είναι η αντίστοιχη με αυτή που παρατηρείται όταν ο άνθρωπος ονειρεύεται, αναπολεί ή κάνει ασκήσεις διαλογισμού.
Φανταστείτε να περνάει όλη σας η ζωή μπροστά από τα μάτια σας, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Σαν αστραπή. Να νιώθετε πως είστε έξω από το σώμα σας, όπως ‘παρακολουθείτε’ τις πιο αξέχαστες στιγμές σας.
Για να προλάβω τη σκέψη σας, υπάρχουν πάρα πολλές πιθανότητες να το έχετε δει όλο αυτό να συμβαίνει σε κινηματογραφική ταινία ή τηλεοπτική σειρά, κατά το θάνατο ενός ήρωα. Πρόκειται ωστόσο, για αυτό που λέγεται ‘ανάκληση ζωής’ και συμβαίνει όταν ζούμε εμπειρία που απειλεί ουσιαστικά, τη ζωή μας.
Όπως ενημερώνει η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Aging Neuroscience, η ανάκληση ζωής ενδέχεται να μοιάζει πάρα πολύ με ό,τι μας συμβαίνει όταν καταλήγουμε.
Για πρώτη φορά κατεγράφη η δραστηριότητα εγκεφάλου, την στιγμή του θανάτου
Στη μελέτη αναφέρεται και η πρώτη καταγραφή εγκεφαλικής δραστηριότητας ετοιμοθάνατου που ενόσω ήταν στα μηχανήματα, κατέληξε. Ανήκει στο Πανεπιστήμιο του Tartu της Εσθονίας, που χρησιμοποίησε συνεχή ηλεκτροεγκεφαλογραφία (EEG) για να ανιχνεύσει τις κρίσεις που πάθαινε ένας 87χρονος ασθενής, ο οποίος είχε εμφανίσει επιληψία. Έτσι θα έβρισκαν οι γιατροί πώς να θεραπεύσουν αυτόν τον άνδρα. Κατά τη διάρκεια των καταγραφών, ο ασθενής υπέστη καρδιακή προσβολή και πέθανε.
Όπως εξήγησε στο Neuroscience, ο επικεφαλής της έρευνας, νευροχειρουργός του University of Louisville, Dr. Ajmal Zemmar, με την ομάδα του κατέγραψαν νέα στοιχεία, για πιθανό οργανωτικό ρόλο του εγκεφάλου -ενώ πεθαίνουμε. Μπορεί να παραμείνει ενεργός και συντονισμένος, ενόσω είμαστε στην προθανάτια οδό και μετά την ‘παράδοση’. Φάνηκε και να μπορεί να προγραμματιστεί, ώστε να ενορχηστρώσει όλη τη δοκιμασία μας. Ότι κατά τη διάρκεια του θανάτου, ο εγκέφαλος οργανώνει και εκτελεί μια βιολογική απόκριση.
Ο Dr. Zemmar πρότεινε και μια εξήγηση για την έντονη ανάκληση ζωής, όταν ζούμε εμπειρίες που μας απειλούν.
“Μετρήσαμε 900 δευτερόλεπτα εγκεφαλικής δραστηριότητας κοντά στην στιγμή του θανάτου και εστιάσαμε στη διερεύνηση του τι συνέβη στα 30 δευτερόλεπτα πριν και μετά τη διακοπή της λειτουργίας της καρδιάς. Διαπιστώσαμε αλλαγές σε μια συγκεκριμένη ζώνη νευρικών ταλαντώσεων, τις λεγόμενες γάμμα ταλαντώσεις, αλλά και σε άλλες όπως οι ταλαντώσεις δέλτα, θήτα, άλφα και βήτα”.
Οι εγκεφαλικές ταλαντώσεις (πιο γνωστές ως ‘εγκεφαλικά κύματα’) είναι μοτίβα ρυθμικής εγκεφαλικής δραστηριότητας, τα οποία υπάρχουν σε ανθρώπινους εγκεφάλους ζωντανών. Οι διάφοροι τύποι ταλαντώσεων, συμπεριλαμβανομένου του γάμμα, εμπλέκονται σε υψηλές γνωστικές λειτουργίες -όπως η συγκέντρωση, τα όνειρα, ο διαλογισμός, η ανάκτηση μνήμης, η επεξεργασία πληροφοριών και η συνειδητή αντίληψη. Είναι αυτές που σχετίζονται με flashbacks μνήμης.
“Μέσω της δημιουργίας ταλαντώσεων που εμπλέκονται στην ανάκτηση μνήμης, ο εγκέφαλος μπορεί να ‘παίξει’ μια τελευταία ανάκληση σημαντικών γεγονότων της ζωής, λίγο πριν πεθάνουμε. Είναι παρόμοια με εκείνη που μας έχει αναφερθεί σε εμπειρίες παραλίγο θανάτου. Τα ευρήματα μας αμφισβητούν την κατανόηση για το πότε ακριβώς τελειώνει η ζωή και δημιουργούν σημαντικές επακόλουθες ερωτήσεις, όπως αυτές που σχετίζονται με το χρονοδιάγραμμα της δωρεάς οργάνων”. Τονίστηκε και ότι η έρευνα πρέπει να συνεχιστεί, καθώς το δείγμα είναι μικρό.
Ο επικεφαλής της έρευνας κατέληξε στο ότι “κάτι που μπορούμε να μάθουμε από αυτή την έρευνα είναι: αν οι αγαπημένοι μας έχουν τα μάτια τους κλειστά και είναι έτοιμοι να μας αφήσουν για να ξεκουραστούν, ο εγκέφαλος τους μπορεί να επαναλαμβάνει μερικές από τις ωραιότερες στιγμές της ζωής τους”.
