Το έδαφος αποτελεί ζωτικό, περιορισμένο, μη ανανεώσιμο και αναντικατάστατο πόρο για τη γεωργία. Τα υγιή εδάφη αποτελούν την κύρια βάση για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον, καθώς παράγουν τρόφιμα, αυξάνουν την ανθεκτικότητά στα ακραία καιρικά φαινόμενα, στην ξηρασία και τις πλημμύρες.
Το ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο WHEATWATCHER έχει σκοπό την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνικών που βελτιώνουν την ποιότητα της καλλιεργούμενης γης, την υγεία των φυτών και διασφαλίζουν τη δημόσια υγεία. Χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Horizon Europe της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και αποτελεί μία σύμπραξη κορυφαίων πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και εταιρειών από ολόκληρη την Ευρώπη.
Εναρκτήρια συνάντηση
Η πρώτη συνάντηση των εταίρων, έγινε με τη φιλοξενία του συντονιστή, Πανεπιστήμιου της Γάνδης, και σηματοδότησε την έναρξη του φιλόδοξου σχεδίου. Με τους εκπροσώπους των εταίρων από 9 χώρες καθορίστηκε λεπτομερώς η στρατηγική του έργου και σχεδιάστηκαν τα πρώτα βήματα, θέτοντας μια ισχυρή βάση για τις προγραμματισμένες δράσεις.
Πιο αναλυτικά, κατά τη διάρκεια της συνάντησης οι εταίροι καθόρισαν τους στόχους της πρώτης περιόδου αναπτύσσοντας ένα στρατηγικό πλαίσιο για την εφαρμογή τεχνολογιών, όπως αισθητήρες εδάφους, ρομπότ, δορυφορική παρατήρηση και ψηφιακά συστήματα υποστήριξης αποφάσεων, στις πιλοτικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις σιτηρών στο Βέλγιο, στη Γερμανία, την Ελλάδα και την Πολωνία. Επίσης συζήτησαν τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναλάβουν για τη μεγιστοποίηση του αντίκτυπου του έργου και την ενίσχυση συνεργειών με άλλα ευρωπαϊκά έργα, ενώ ανέλυσαν τις σχετικές πολιτικές της ΕΕ και τη συμβολή του έργου σε αυτές.
Οι στόχοι του WHEATWATCHER: Μια νέα εποχή για τη γεωργία
Τα υγιή εδάφη είναι απαραίτητα για τους γεωργούς και το γεωργικό οικοσύστημα, η δε αύξηση της γονιμότητας τους μειώνει το λειτουργικό κόστος των εκμεταλλεύσεων. Επιπλέον, η ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή επίσης εξαρτάται από το επίπεδο της οργανικής ύλης στο έδαφος, ενώ η ικανότητα των εδαφών να συγκρατούν το νερό συμβάλλει τόσο στην πρόληψη, όσο και στην αντιμετώπιση των κινδύνων καταστροφών.
Το WHEATWATCHER στοχεύει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με την υποβάθμιση των εδαφών και τη βιώσιμη γεωργία. Μέσω της ενσωμάτωσης καινοτόμων ψηφιακών τεχνολογιών, το έργο εστιάζει, πιλοτικά σε καλλιέργειες σιτηρών, και ειδικότερα στην:
- Παρακολούθηση της υγείας των εδαφών σε πραγματικό χρόνο, βοηθώντας τους αγρότες να παίρνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.
- Ανάπτυξη και επικύρωση προγνωστικών μοντέλων που προσαρμόζονται τόσο στις τοπικές συνθήκες, όσο και στις απαιτήσεις των καλλιεργειών.
- Διεύρυνση της συνεργασίας με αγρότες, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ερευνητικά ιδρύματα, προωθώντας βιώσιμες γεωργικές πρακτικές.
Κύρια αποτελέσματα της εναρκτήριας συνάντησης
Η εναρκτήρια συνάντηση ολοκληρώθηκε επιτυχώς με την κατάρτιση του σχεδίου δράσης το οποίο περιλαμβάνει συγκεκριμένα καθήκοντα ανά εταίρο και λεπτομερές χρονοδιάγραμμα. Τα πρώτα δεδομένα αναμένεται να δημοσιευθούν στα μέσα του 2025, τεκμηριώνοντας την ικανότητα του έργου να ενισχύσει τις προσπάθειες για την καλή κατάσταση της γεωργικής γης, τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα της γεωργίας σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η κοινοπραξία του έργου αποτελείται από τους οργανισμούς: Ghent University, Hahn-Schickard, Exobotic Technologies, Tel Aviv University, Weizmann Institute of Science, Czech University of Life Sciences Prague, GFZ German Research Centre for Geosciences, Walloon Agricultural Research Centre, University of Rostock, NGO Soil Innovation Cluster, ena Development Consultants, Institute of Soil Science and Plant Cultivation State Research Institute, Vytautas Magnus University, University of Applied Sciences and Arts Northwestern Switzerland.
