Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην ερώτηση των ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ, Γιάννη Μανιάτη, Σάκη Αρναούτογλου και Νίκου Παπανδρέου, φέρνει στο φως το τεράστιο χρηματοδοτικό δυναμικό που έχει στη διάθεσή της η Ελλάδα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πόλεών της.
Πάνω από 1,4 δισ. ευρώ διατίθενται από τα Ταμεία Συνοχής και το πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0», καθώς και άλλες Ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, για δράσεις που αφορούν την πρόληψη καταστροφών και την προστασία των πολιτών από την κλιματική αλλαγή.
Ωστόσο, ενώ η Ευρώπη δείχνει το δρόμο, η Ελληνική Κυβέρνηση φαίνεται να μένει πίσω, αδυνατώντας να αξιοποιήσει πλήρως τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της. Η έλλειψη στρατηγικής, συντονισμού και ουσιαστικών δράσεων υπονομεύει τη δυνατότητα των Ελληνικών Δήμων να ενισχυθούν και να θωρακιστούν απέναντι στις ολοένα αυξανόμενες προκλήσεις.
Το Ελληνικό Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων (ΕΛΔΑΠ) έχει ήδη καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης ύψους 204 εκατ. ευρώ, με συγκεκριμένες προτάσεις για εξοπλισμό, τεχνολογία και κατάρτιση προσωπικού. Ωστόσο, χωρίς την άμεση στήριξη και τον συντονισμό από την κεντρική Κυβέρνηση, αυτό το σχέδιο κινδυνεύει να παραμείνει στα χαρτιά.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέδειξε τις ευκαιρίες που παρέχουν προγράμματα όπως το «Ορίζοντας Ευρώπη» και η Ευρωπαϊκή Αστική Πρωτοβουλία. Οι Πόλεις μπορούν να αντλήσουν πολύτιμους πόρους για την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς τους. Η κυβέρνηση οφείλει να σταματήσει να λειτουργεί παθητικά και να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια αυτά θα φτάσουν γρήγορα και αποτελεσματικά εκεί που χρειάζονται.
Η κλιματική αλλαγή δεν περιμένει, και οι ελληνικές Πόλεις βρίσκονται εκτεθειμένες. Είναι ώρα για δράση, όχι για δικαιολογίες. Οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ καλούν την Κυβέρνηση να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να αξιοποιήσει τις Ευρωπαϊκές δυνατότητες προς όφελος των πολιτών και της χώρας. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσφέρει σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλά η αξιοποίησή τους απαιτεί σοβαρό σχεδιασμό και προτεραιότητα στις τοπικές ανάγκες. Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει υποχρέωση να σταματήσει να αναλώνεται σε επικοινωνιακά τρικ και να εργαστεί ουσιαστικά για την ανθεκτικότητα των Πόλεών μας. Οι πολίτες δεν αντέχουν άλλες δικαιολογίες» τονίζουν οι ευρωβουλευτές.
Ακολουθεί η ερώτηση των Ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ και η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-002685/2024 προς την Επιτροπή
Άρθρο 144 του Κανονισμού
Γιάννης Μανιάτης (S&D), Σάκης Αρναούτογλου (S&D), Νίκος Παπανδρέου (S&D)
Θέμα: Χρηματοδότηση και ευρωπαϊκή στήριξη για το Ελληνικό Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων (Ελ.Δ.Α.Π.)
Η ανθεκτικότητα των ελληνικών πόλεων, κρίσιμη για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Έρευνα του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων (Ελ.Δ.Α.Π.) σε 113 δήμους αποκαλύπτει σημαντικές ελλείψεις σε εξοπλισμό, τεχνολογία και προσωπικό κατάρτισης στην Πολιτική Προστασία. Το 75 % των συμμετεχόντων δήμων έχει ήδη υποστεί καταστροφές και δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένο για μελλοντικά ακραία φαινόμενα.
Για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης, το Ελ.Δ.Α.Π. έχει καταρτίσει ένα πλάνο δράσεων συνολικού προϋπολογισμού 204 326 300 ευρώ, το οποίο εστιάζει σε τέσσερις άξονες:
1. Επιχειρησιακός εξοπλισμός και μέσα υποστήριξης (120 199 800 ευρώ)
2. Ευφυή συστήματα πρόληψης και αντιμετώπισης (68 691 500 ευρώ)
3. Αναβάθμιση δεξιοτήτων προσωπικού (7 835 000 ευρώ)
4. Επιστημονικές μελέτες (7 600 000 ευρώ)
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Ποιες ευρωπαϊκές χρηματοδοτικές πηγές, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) ή το Ορίζοντας Ευρώπη, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την υλοποίηση του πλάνου δράσεων του Ελ.Δ.Α.Π. και να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των ελληνικών πόλεων;
2. Πώς θα μπορούσαν οι δράσεις του Ελ.Δ.Α.Π. να ενταχθούν σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες που προωθούν τη δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών αστικών κέντρων;
3. Ποιες πρωτοβουλίες θα μπορούσε να αναλάβει η Επιτροπή για να ενισχύσει τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και να εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή προστασία των πολιτών;
Κατάθεση: 27.11.2024
Απάντηση του εκτελεστικού αντιπροέδρου κ. Fitto εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(16.1.2025)
1. Τα ταμεία της πολιτικής συνοχής παρέχουν πάνω από 1,4 δισ. ευρώ στην Ελλάδα για την περίοδο 2021-2027 για την πρόληψη κινδύνων και τη διαχείριση καταστροφών μέσω των προγραμμάτων «Περιβάλλον και κλιματική αλλαγή» και «Πολιτική προστασία», καθώς και περιφερειακών προγραμμάτων.
Οι ολοκληρωμένες δράσεις εδαφικής ανάπτυξης σε αστικές περιοχές που βασίζονται σε στρατηγικές βιώσιμης αστικής ανάπτυξης υποστηρίζονται στο πλαίσιο των 13 περιφερειακών προγραμμάτων.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στα μέτρα για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών και κλιματικών προκλήσεων σε αυτούς τους τομείς. Το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» στηρίζει τη διαχείριση κρίσεων, την ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων, τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, τις έξυπνες πόλεις και την τεχνολογία επιστήμης.
Οι τρέχουσες και προγραμματισμένες πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να στηρίξουν το σχέδιο δράσης του ΕΛΔΑΠ . Η αποστολή της ΕΕ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και η αποστολή της ΕΕ για κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις , που δρομολογήθηκαν το 2021, προσφέρουν ευκαιρίες για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή στις αστικές και αγροτικές περιοχές. Υποστηρίζονται οι εταίροι από την Ελλάδα.
2. Το ΕΛΔΑΠ θα μπορούσε επίσης να επωφεληθεί από τις δραστηριότητες ανάπτυξης ικανοτήτων της Ευρωπαϊκής Αστικής Πρωτοβουλίας , με τη στήριξη της χρηματοδότησης της πολιτικής συνοχής, ιδίως από τις ανταλλαγές μεταξύ πόλεων και τις εθνικές εκδηλώσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας των επιτόπιων επενδύσεων των ταμείων συνοχής και των δραστηριοτήτων γνώσης .
3. Ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγχρηματοδοτεί έργα για την πρόληψη καταστροφών και την ετοιμότητα. Η γνώση για δράση στον τομέα της πρόληψης και της ετοιμότητας επιτρέπει σε τοπικές οντότητες να συμμετέχουν σε έργα που σχετίζονται με καταστροφές.
Το δίκτυο γνώσεων για την πολιτική προστασία της Ένωσης συνδέει διαχειριστές κινδύνων καταστροφών, επιστήμονες και φορείς λήψης αποφάσεων, ανταποκρινόμενο στις ανάγκες εμπειρογνωμοσύνης και στηρίζοντας την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών.
