Ο Ντόναλντ Τραμπ εξασφάλισε μια δεύτερη θητεία στον Λευκό Οίκο, τέσσερα χρόνια αφότου αποχώρησε από την Ουάσιγκτον, με αβέβαιο τότε πολιτικό μέλλον. Από την άλλη, η Κάμαλα Χάρις, κατά τη διάρκεια της σύντομης προεκλογικής εκστρατείας της, δεν κατάφερε να πετύχει τον στόχο.
Ο νικητής της μάχης δήλωσε ότι θα γιατρέψει τις πληγές των ΗΠΑ. Μένει να αποδειχθεί αν θα βρει τρόπο να επουλώσει τα βαθιά κοινωνικά τραύματα στο σώμα της ισχυρότερης δημοκρατίας του κόσμου που παραμένει διχασμένη και πολωμένη.
Στην κάλπη αποτυπώθηκαν τα δημοσκοπικά ευρήματα των προηγούμενων εβδομάδων, τα οποία έδειχναν ότι 7 στους 10 Αμερικανούς θεωρούσαν ότι η χώρα πορεύεται σε λανθασμένη κατεύθυνση.
Ο πρώτος λόγος της ήττας των Δημοκρατικών ήταν η οικονομία. Μετά την πανδημία του COVID, οι ΗΠΑ επανέκαμψαν, η ανεργία μειώθηκε γρήγορα και οι αμοιβές αυξήθηκαν σημαντικά. Η πρόσφατη κρίση πληθωρισμού, όμως, ενόχλησε το εκλογικό σώμα, το οποίο εύκολα λησμόνησε την οικονομική άνθηση της περασμένης περιόδου.
Δεύτερον, το μεταναστευτικό εξελίχθηκε σε σημαντικό κριτήριο ψήφου. Παρά τις προσπάθειες της Ουάσιγκτον, το 2023 σημειώθηκε ρεκόρ στις παράνομες αφίξεις μεταναστών στην επικράτεια των ΗΠΑ. Συνολικά, σχεδόν 4.000.000 άνθρωποι έχουν εισέλθει στη χώρα από την εκλογή του Μπάιντεν μέχρι σήμερα.
Η τρίτη αιτία σχετίζεται με τις επιλογές των ίδιων των Δημοκρατικών, οι οποίοι απομακρύνθηκαν από την παραδοσιακή εκλογική τους βάση, δηλαδή την εργατική τάξη. Επέλεξαν να στραφούν σε προοδευτικές και ταυτοτικές πολιτικές, στοχεύοντας κυρίως στις αστικές ζώνες, αφήνοντας ακάλυπτους εκατομμύρια πολίτες της αμερικανικής υπαίθρου. Παράλληλα, ακολούθησαν τη λογική του vault voting και στόχευσαν σε συγκεκριμένα εκλογικά κοινά, στέλνοντας το μήνυμα ότι αφήνουν στην άκρη το κύριο σώμα των ψηφοφόρων.
Σύμφωνα με το εκλογικό αποτέλεσμα, πολλοί ψηφοφόροι μάλλον βρήκαν την πολιτική τους έκφραση στην αντισυστημική ρητορική του Τραμπ που, όμως, παρέμεινε στοχευμένη και συχνά απαντούσε στις προσδοκίες των απογοητευμένων πολιτών.
Ακόμα, η επικράτηση της cancel culture (κουλτούρα της ακύρωσης) ωφέλησε τους Ρεπουμπλικανούς. Η επιμονή των Δημοκρατικών να κατηγορούν κάθε διαφωνούντα και να τον παρουσιάζουν περίπου ως γραφικό, αύξησε κατακόρυφα τους υποστηρικτές του νικητή που διαρκώς αποκήρυττε τον παραδοσιακά ορθό πολιτικό λόγο.
Οι ΗΠΑ εισέρχονται σε μια νέα φάση, τη στιγμή που παγκόσμια ζητήματα παραμένουν σε εκκρεμότητα: η άνοδος της Κίνας και ευρύτερα της Ασίας, η κλιματική κρίση, οι πόλεμοι σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, οι διεθνείς εμπορικές σχέσεις. Θα χρειαστεί χρόνος για να αντιληφθούμε το σχεδιασμό της νέας αμερικανικής ηγεσίας.
Όμως, είναι βέβαιο ότι οι σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ δεν απειλούνται από το αποτέλεσμα της κάλπης. Η σχέση μας έχει αποκτήσει στρατηγικό βάθος και στηρίζεται στις κοινές αξίες και τα κοινά συμφέροντά μας στην Ανατολική Μεσόγειο. Για τα υπόλοιπα, ο χρόνος θα δείξει.
* Το άρθρο του Τάσου Χατζηβασιλείου γράφτηκε πρώτα στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ»
