Ολόκληρη η ομιλία Μπούμπα στην Διαρκή
Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, με θέμα
ημερήσιας διάταξης: Επεξεργασία και εξέταση των
σχεδίων νόμων του Υπουργείου Πολιτισμού και
Αθλητισμού: α) «Κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της
Ευρώπης για τις Κινηματογραφικές Συμπαραγωγές
(Αναθεωρημένη)» και β) «Κύρωση του Μνημονίου
Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και
Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κρατικής
Διοίκησης Τύπου, Εκδόσεων, Ραδιοφώνου, Κινηματογράφου
και Τηλεόρασης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας σχετικά με
το «Έργο μετάφρασης και έκδοσης έργων του λόγου της
κλασικής και σύγχρονης βιβλιοπαραγωγής της Κίνας και της
Ελλάδας»».
Κώστας Μπούμπας: Καταρχάς, να ευχηθώ καλή χρονιά σε όλους και σε εσάς προσωπικά ευημερία και
υγεία και προσωπικά για τη γιορτή σας, αλλά και όσοι και όσες γιόρταζαν αυτές τις μέρες
με υπομονή και επιμονή να υπερκεράσουμε κάθε εμπόδιο από αυτή τη χρονιά.
Καταρχάς, αυτές οι Κυρώσεις γύρω από τον Πολιτισμό πάντα έχουν τη σημασία
τους, διότι σήμερα δεν μπορείς να μιλάς για διακρατικές σχέσεις, ανταλλαγή απόψεων,
κουλτούρας, ανάμεσα σε δύο λαούς με πανάρχαια ιστορία, όπως είναι η Κίνα και η Ελλάδα,
από τότε που ήταν η Ελληνοβακτηριακή τέχνη στο δρόμο του μεταξιού.
Από την άλλη,όμως,
πρέπει να αναφέρεις και μια ισορροπία και έναν έλεγχο,που πολύ αναλυτικά η Εισηγήτρια
της Ελληνικής Λύσης, η ομοϊδεάτισσά μου, η κυρία Ασημακοπούλου, τα ανέλυσε κατ’
άρθρο.
Όμως εδώ, έξωθεν καλή μαρτυρία για τον πολιτισμό η Ελλάδα δεν θα έχει – και θα
το εξηγήσω στο λίγο χρόνο που έχω για να μη μακρηγορήσω – αλλά πρέπει να
επισημάνουμε κάποια σημεία, διότι θα γίνουν και λάθη του παρελθόντος.
Κώστας Μπούμπας: Καταρχάς, σήμερα ο κόσμος της τέχνης και του πολιτισμού είναι ένας
«νεροκουβαλητής», αδικημένος που «πεθαίνει στην ψάθα» και δεν αναδεικνύεται το
ταλέντο.
Με αφορμή αυτό που έγινε χθες στην Καμάρα της Θεσσαλονίκης – και άκουσα
προσεκτικά τον πρόεδρο των Ελλήνων Μουσικών,τονΔημήτρη Ζερβουδάκη, ο οποίος λέει
περίπου 18.000 λαμβάνουν επίδομα για όλη αυτή την κατάσταση που βιώνουμε, αλλά
άλλοι 150.000 είναι εκτός συστήματος. Δεν είναι επαίτες οι καλλιτέχνες, αλλά ζητούν τα
δίκαια και τα κεκτημένα τους.
Και γιατί το λέω αυτό;
Διότι υπάρχουν αμαρτίες του παρελθόντος σε ότι αφορά τον
έλεγχο για τα πνευματικά δικαιώματα. Γιατί εδώ – και ως Ελληνική Λύση το έχουμε πει – ότι
πρέπει να γίνει ένας έλεγχος επί της ουσίας, κ. Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, από ποιους
διαχειριζόταν και με ποιο τρόπο τα πνευματικά δικαιώματα, διότι χάθηκαν και φαγώθηκαν,
το λέω απλά στην καθομιλουμένη, πάρα πολλά χρήματα.
Και τι θέλω να πω. Οι αμαρτίες αυτές, όταν δεν έχει γίνει κανένας απολύτως
οικονομικός έλεγχος από το Υπουργείο Πολιτισμού για τους Οργανισμούς Συγγενικών
Δικαιωμάτων που είναι ιδιωτικοί φορείς, δηλαδή είναι συνεταιρισμοί, με τις αμαρτίες της
συγκεκριμένης οικογένειας που λυμαίνονταν το χώρο στην ΑΕΠΙ, η οποία είχε ιδρυθεί από
τη δεκαετία του 1930 και εν μία νυκτί έφυγε στη Λευκωσία της Κύπρου και άντε να τους
βρεις τώρα.
Και εδώ, σύμφωνα με τα στοιχεία, που κάποια στιγμή πρέπει να τα πούμε στο
Ελληνικό Κοινοβούλιο για να γίνει ενδελεχής έρευνα. Διότι και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει
τις ευθύνες της που δεν έγινε οικονομικός έλεγχος για τους Οργανισμούς Συλλογικής
Διαχείρισης Δικαιωμάτων και ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Να θυμίσω ότι ο μεγάλος οικονομικός κολοσσός Ernst & Young έχει ασκήσει έρευνα
για 150 εκατομμύρια ευρώ της ΑΕΠΙ. Διότι αυτό, ο τραγουδιστής, ο σκηνοθέτης, ο
στιχουργός, ο μουσικοσυνθέτης που έχει αδικηθεί πρέπει να το ξέρει, γιατί πρέπει να
προστατεύονται τα πνευματικά δικαιώματα. Όχι όμως ένα ολιγαρχικό καθεστώς, όχι όμως
σε μια συγκεκριμένη κάστα ανθρώπων.
Και όταν η Ελλάδα δεν έχει επενδύσει στον Πολιτισμό, κ. Πρόεδρε, και να
δημιουργήσει έναν δημόσιο φορέα ελέγχου και εναπόκειται αυτό σε οικογενειακού τύπου
συνεταιριστικές επιχειρήσεις, έχει τις αμαρτίες του και δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στον
καλλιτεχνικό χώρο που σήμερα πραγματικά επαιτεί και πείνα, ενώ λεφτά υπάρχουν. Και
περιμένει να πάρει,ενόψει της covid, τα 500 ευρώ για να ορθοποδήσει, ενώ τα χρήματα του
από κάποιους είχαν και συνεχίζουν να τρώγονται.
Επειδή είμαι στον ραδιοτηλεοπτικό χώρο χρόνια, το μόνο που κάνουν οι
συγκεκριμένες εταιρείες Συγγενικών Δικαιωμάτων να απειλούν τα ραδιόφωνα με αγωγές,
να τα βάζουν κατά το δοκούν, για τα ραδιόφωνα του Λεκανοπεδίου ΕΠΙ του 2% του τζίρου,
ενώ για τα ραδιόφωνα της επαρχίας ζητούν χαράτσι συγκεκριμένο,ανεξαρτήτου του κύκλου
εργασιών.
Κώστας Μπούμπας: Αυτό σημαίνει πολλά. Κάποια στιγμή, λοιπόν, αν θέλουμε να μιλούμε για
πολιτισμό πρέπει να γίνει έλεγχος στα Πνευματικά Συγγενικά Δικαιώματα που λυμαίνονται
δυστυχώς τον χώρο, διότι δεν παίζουν επί ίσοιςόροις και με δίκαια κριτήρια.
Για τις συγκεκριμένες Συμβάσεις, γιατί κ. Πρόεδρε θυμίστε μου, ως πρώην
Υφυπουργός εγκαινιάσατε μία έκθεση ελληνοκινεζική, αν δεν κάνω λάθος, όπου εκεί
συζητήθηκε και η βιβλιοπαραγωγή, συζητήθηκε η συνεργασία σε καλλιτεχνικό, πολιτιστικό, πνευματικό και εμπορικό επίπεδο και με κάποιους σχεδιαστές.
Ακούστε καλά, όταν ανοίγει
η «βεντάλια» απέναντι σε μια διακρατική σχέση, όπως είναι αυτή η αρχέγονη πολιτισμού
που υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός για την κουλτούρα, το επίπεδο των δύο λαών είναι καλό.
Αν όμως υπάρχει η τάση να εμπορευματοποιηθεί όλη αυτή η κατάσταση τότε
ελλοχεύει ο κίνδυνος. Άρα λοιπόν πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Και στο όργανο που
προβλέπεται και στα άρθρα 3 και 4 που είναι αρκετά σημαντικά, το πώς θα γίνετε ο έλεγχος
για να υπάρχει μία ισορροπία.
Και γιατί το λέω αυτό; Έχετε δει τον κύκλο εργασιών της έβδομης τέχνης τους
τελευταίους μήνες στην Κίνα; Μπήκα, λοιπόν, μέσα και είδα, ότι τα στοιχεία εκεί
μαρτυρούν ότι η Κίνα είχε έσοδα 3,1 δις δολάρια, σε ό,τι αφορά την παραγωγή
κινηματογραφικών ταινιών. Αυτό είναι καλό.
Μάλιστα, το Χόλυγουντ έχει πάρει πτώση
κατά 1 δις δολάρια, ενόψει και της υγειονομικής κρίσης.
Επενδύει στον κινηματογράφο η
κίνα, αυτό είναι μια αλήθεια, το θέμα είναι όμως μία γεωγραφική περιοχή, όπως είναι η
Ελλάδα, να ενδιαφέρει την Κίνα, ως είσοδο πολιτισμούς στην Γηραιά, και εμπορικά και
πολιτιστικά, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην ποιότητα των παραγωγών.
Έχουμε χορτάσει από κινηματογραφικές παραγωγές οι οποίες έχουν μια
κατευθυντήρια αρχή εμπορευματοποίησης με λανθασμένη πρότυπα στις τοπικές κοινωνίες.
Το ξέρουμε πολύ καλά, ότι η έβδομη τέχνη περνά μηνύματα κοινωνικού, ιστορικού,
ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Αν δεν είμαστε λοιπόν προσεκτικοί, τι κύτταρα ακαδημαϊκά
και τι πολίτες βαθιά σκεπτόμενους δημιουργούμε; Ελλοχεύει ο κίνδυνος λοιπόν να
υποβαθμίσουμε την ποιότητα.
Και πρωτίστως, πρέπει πάνω από όλα, να υποστηριχθούν τα ντόπια,τα ενχώρια
ταλέντα. Ο Ζαν Κοκτώ είπε κάποια στιγμή, αυτός ο μεγάλος Γάλλος καλλιτέχνης, μια σοφή
κουβέντα, «ο κινηματογράφος θα γίνει τέχνη όταν τα υλικά του θα είναι φτηνά, όπως το
χαρτί και το μολύβι». Αυτό σημαίνει πολλά για τύπου χολιγουντιανές, φαντασμαγορικές
παραγωγές χωρίς ουσία.
Ή αυτό που είπε κάποτε ο μεγάλος Βρετανός Χίτσκοκ, «ότι
δημιουργούμε ερωτικές σκηνές τύπου φόνου και δημιουργούμε ως φονικές και
δημιουργούμε φονικές σκηνές ως ερωτικές».
Θέλει μεγάλη προσοχή ο κινηματογράφος. Εκεί θέλω να καταλήξω και νομίζω το
αντιλαμβάνεστε τοις πάσι, για το πώς μπορεί να αλλοιωθούν τα μηνύματα, να αλλοιωθεί η
ποιότητα, να περάσει ένα μήνυμα.
Έρχομαι, λοιπόν, στο προκείμενο. Με βάση τη Σύμβαση αυτή, που ξεκίνησε από τον
κ. Παππά που επισκεπτόταν την Κίνα επί ΣΥΡΙΖΑ ή τον κ. Τσίπρα, να δημιουργήσουμε μία
εμπορική συνεργασία, ευζωνικά δίκτυα, τεχνολογία. Αλλά ο πολιτισμός είναι ένα κομμάτι
του παζλ που είναι συνεκτικό αλλά έχει άλλο περιεχόμενο που αν το
εμπορευματοποιήσουμε τα μηνύματα θα είναι επικίνδυνα για να μη δημιουργήσουν
«αρρωστημένα» μυαλά.
Κώστας Μπούμπας: Εμείς κρατάμε επιφυλάξεις ως Ελληνική Λύση.
Ολοκληρώνω με τη βιβλιοπαραγωγή. Το βιβλίο θέλει το χαρτί του, όχι μόνο το
ηλεκτρονικό, για να μείνει παρακαταθήκη στις επόμενες γενεές. Σίγουρα η ελληνική
λογοτεχνία μπορεί να προωθηθεί στην Κίνα και τούμπαλιν, αλλά μπαίνει το ερώτημα ποιοι θα είναι οι εκδοτικοί οίκοι που θα προωθήσουν την βιβλιοπαραγωγή.
Το βιβλίο δυστυχώς
είναι στο χρονοντούλαπο. Είναι σε ένα αραχνιασμένο ράφι της βιβλιοθήκης, σχήμα λόγου,
έναντι μιας ψηφιοποιημένης εποχής. Πρέπει όμως να το διατηρήσουμε, διότι είναι μια
μεγάλη παρακαταθήκη του παρελθόντος και παίζει και έχει τη σημασία.
