ΝεοΠετριτσιώτες αφιερώστε λίγο χρόνο και διαβάστε. Μας αφορά όλους.
Το άρθρο μου στους Ψίθυροι της Σιντικής γιατί πρέπει να μεταστεγαστεί η Συλλογή του Νεολιθικού Οικισμού της Μεσαίας (Promachonas/Topolnica) στην πρώην Λ.Α.Φ. Νέου Πετριτσίου.
Η πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά ενός τόπου αποτελεί την ταυτότητά του. Στην περίπτωση της Μεσαίας, βορειοανατολικά του Νέου Πετριτσίου ακριβώς επάνω στη μεθοριακή γραμμή με τη Βουλγαρία, η αρχαιολογική έρευνα έχει φέρει στο φως έναν προϊστορικό οικισμό της 6ης χιλιετίας π.Χ., αποδεικνύοντας τη μακραίωνη ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή.
Παρόλα αυτά η μόνιμη εκθεσιακή συλλογή που αφορά τα σημαντικά αυτά ευρήματα, αν και δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990, δεν έχει ποτέ λειτουργήσει κανονικά, καθώς φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις των Ιαματικών Πηγών Σιδηροκάστρου, μακριά από το φυσικό της χώρο, ξεχασμένη και απαξιωμένη.
Για την ιστορία ο προϊστορικός οικισμός «Promachonas – Topolnica», όπως ονομάστηκε από τους αρχαιολόγους των δύο χωρών, χρονολογείται στην Ύστερη Νεολιθική περίοδο (5500-4500 π.Χ.) και αποτελεί σημαντικό αρχαιολογικό χώρο των Βαλκανίων. Β
ρίσκεται κοντά στον ποταμό Στρυμόνα, γεγονός που συνέβαλε στην ανάπτυξή του. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν υπόσκαφους χώρους, κεραμική με διακοσμήσεις, λίθινα και οστέινα εργαλεία, καθώς και μεταλλουργικά κατάλοιπα χαλκού – από τα αρχαιότερα στην Ευρώπη. Τα ειδώλια και οι πήλινες προτομές μαρτυρούν πολιτιστικές επιρροές και πιθανές τελετουργικές πρακτικές. Η αρχιτεκτονική περιλαμβάνει κυκλικές και ορθογώνιες κατασκευές, υποδεικνύοντας οργανωμένη κοινωνία. Ο οικισμός φανερώνει εμπορικές σχέσεις με άλλες περιοχές, ενώ οι ταφικές πρακτικές προσφέρουν στοιχεία για τις πεποιθήσεις της εποχής.
Η πρόσφατη εξέλιξη παραχώρησής της πρώην Λ.Α.Φ. Ν.Πετριτσίου, ως ιδιοκτησία στο δήμο Σιντικής από το Τ.Ε.Θ.Α, ανοίγει νέες προοπτικές για την αξιοποίηση του προς όφελος τόσο του κτιρίου όσο και της τοπικής κοινότητας γενικότερα.
Η εγκατάλειψη και η καταστροφή που υπέστη το κτίριο με την πάροδο του χρόνου είχε σαν αποτέλεσμα να απαξιωθεί, παρόλο που για δεκαετίες αποτέλεσε ζωντανό μέρος της τοπικής κοινωνίας.
Η εξέλιξη αυτή, παραχώρηση ακινήτου, δίνει μια μοναδική ευκαιρία να εξελιχθεί το χωριό σε κέντρο πολιτιστικού – αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, με τη μεταστέγαση της Νεολιθικής Συλλογής της Μεσαίας. Εδώ είναι ο φυσικός της χώρος μια και αφορά αρχαιολογικό χώρο που ήρθε στο φως εντός των διοικητικών ορίων του Ν.Πετριτσίου κοντά στον πάλαι ποτέ οικισμό της Μεσαίας, που οι κάτοικοί του μεταπολεμικά εγκαταστάθηκαν στο χωριό. Έως σήμερα η στέγαση της συλλογής στο χώρο των Λουτρών Σιδηροκάστρου, έχει ως αποτέλεσμα ο εκθεσιακός χώρος να παραμένει για χρόνια κλειστός και άγνωστος για το κοινό και ουσιαστικά να απαξιώνεται
Η επαναστέγαση στο Νέο Πετρίτσι και στο κτίριο της πρώην ΛΑΦ, θα φέρει στο επίκεντρο του αρχαιολογικού ενδιαφέροντος το Ν.Πετρίτσι, προσδίδοντας πολλαπλά οφέλη τόσο στην ανάδειξη της ιστορίας του χωριού μας όσο και στην τοπική κοινωνία.
Η εγκατάσταση της συλλογής στον φυσικό της χώρο θα ενισχύσει τη σύνδεση του χωριού με το παρελθόν του και θα δημιουργήσει ένα νέο κέντρο πολιτιστικής σημασίας. Παράλληλα θα προσελκύσει ερευνητές, αρχαιολόγους και τουρίστες, ενισχύοντας τον πολιτιστικό τουρισμό με άμεσο οικονομικό όφελος για τις τοπικές επιχειρήσεις, ενισχύοντας έτσι την τοπική αγορά και τις επιχειρήσεις φιλοξενίας και εστίασης.
Γνωρίζω πως στο πρόσφατο παρελθόν είχε τεθεί στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών το θέμα της μεταστέγασης της Συλλογής της Μεσαίας στο Νέο Πετρίτσι και ήταν απόλυτα θετική. Τότε μάλιστα είχαν εξεταστεί κάποιοι χώροι, που όμως δεν πληρούσαν κάποιους βασικούς όρους, όπως της ασφάλειας αλλά και στο να βρίσκονται σε κεντρικό σημείο ώστε να υπάρχει όφελος για την τοπική αγορά. Η παραχώρηση του κτιρίου της ΛΑΦ στον δήμο Σιντικής, αποτελεί πλέον μια ιστορική ευκαιρία για το χωριό που δεν πρέπει να πάει χαμένη.
Θέλω να πιστεύω πως η δημοτική Αρχή Σιντικής θα δει με ενδιαφέρον την πρόταση, που μπορεί να βάλει το χωριό στον πολιτιστικό – αρχαιολογικό χάρτη της Βόρειας Ελλάδας.
Θυμίζω επίσης πως το 2013 σύσσωμοι οι σύλλογοι του Νέου Πετριτσίου είχαν αιτηθεί προς τον δήμο Σιντικής, να διεκδικήσει από το ΤΕΘΑ το κτίριο της πρώην ΛΑΦ, προκειμένου να στεγάσει πολιτιστικούς σκοπούς.
Η μεταστέγαση της εκθεσιακής συλλογής του Νεολιθικού Οικισμού της Μεσσαίας στο Νέο Πετρίτσι δεν αποτελεί απλώς μια συμβολική κίνηση, αλλά μια ουσιαστική επένδυση στην πολιτιστική κληρονομιά και την ανάπτυξη της περιοχής. Είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί, καθώς μπορεί να σηματοδοτήσει την αρχή μιας νέας εποχής για την τοπική κοινωνία, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον.
Τάδε έφη ο καλός φίλος και δημοσιογράφος Παναγιώτης Σαββίδης
Που θέλει να αλλάξει τα δεδομένα στο χωριό του…
Άδικο έχει;
