Γράφει ο Βασίλης Τερζής
Το λέω, το γράφω και δημοσιεύεται κάθε χρόνο εδώ και μια δεκαετία περίπου, ίσως και περισσότερο. Αποκριά στις Σέρρες, Πανελληνίως μοναδική.
Βαθιά Λαογραφική, Μεγάλη, Πλούσια, Φιλόξενη, Πολυδιάστατη, Πολυποίκιλη και Πολυθεματική.
Πολιτιστικοί σύλλογοι και φορείς, λάτρεις της Λαϊκής μας Παράδοσης έρχονται κυρίως από την Αθήνα, συμπληρώνοντας ένα μεγάλο αριθμό επισκεπτών, μαζί με εκείνους από την υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι κρατήσεις στα κάθε λογής καταλύματα πλήρης σχεδόν από το Νοέμβριο. Έρχονται στις Σέρρες για τη «Σερραϊκή Αποκριά».
Στόχος τους να δουν από κοντά, να γνωρίσουν και να συμμετάσχουν βιωματικά, στα Αποκριάτικα Δρώμενα της περιοχής μας. Αφετηρία και τερματισμός των περισσοτέρων η πόλη των Σερρών. Προορισμός και τόπος συνάντησης η Λαογραφική μας Περιφέρεια, τα χωριά μας. Τα υπαίθρια γλέντια και τα γλέντια συλλόγων με ζουρνάδες και παραδοσιακές ορχήστρες. Τα έθιμα, τα δρώμενα και οι εκδηλώσεις που διοργανώνονται από πολιτιστικούς φορείς.
Σάββατο, 1 Μαρτίου…
1) «Αλαλούμ Αποκριά» με τον «ΛΑΪΛΙΑ». 2) Σατυρική αναπαράσταση Νταρνάκικου Γάμου, στο Άγιο Πνεύμα. 3) Άναμμα φωτιάς και γλέντι στο Βαμβακόφυτο. 4) Αποκριάτικο Γλέντι στο «Άκροπολ», στον Λευκώνα.
Κυριακή, 2 Μαρτίου …
5) Θρακιώτικο έθιμο του «Μπέη», από το σύλλογο Εβριτών Ν. Σερρών (το μόνο που ματαιώθηκε φέτος λόγω καιρικών συνθηκών). 6) «Μπαμπούγερα», στο Φλάμπουρο. 7) «Μπαμπούγερα», στο Βαμβακόφυτο. 8) 12η «Τζαμάλα», Εργαστήρι Λαογραφικών Μελετών και Παραδοσιακών Χορών «ο Πύρρος». 9) «Τζαμάλα», Πανηπειρωτικός Σύλλογος Ν. Σερρών. 10) Έθιμο «Κούσασι», άναμμα μεγάλης φωτιάς, χορός και γλέντι στον Εμμανουήλ Παπά.
11) Το γλέντι των «Μπαμπούγερων», στο Μελγκίτσι.
Καθαρά Δευτέρα, 3 Μαρτίου…
12) «Κετσέκια», στο Ποντισμένο. 13) Σατυρικός γάμος, στην Κοίμηση.
14) Μπαμπούγερα, στο Φλάμπουρο. 15) Κούλουμα στην πόλη, με το συγκρότημα «Καφαντάρδες», από τον Δήμο Σερρών.
Συγχρόνως δεν παραλείπουν να επισκεφτούν τις Ιερές Μονές του Τιμίου Προδρόμου Σερρών και Ακριτοχωρίου, τη λίμνη της Κερκίνης, το Σπήλαιο της Αλιστράτης, τα Οχυρά «Ρούπελ», τα λαογραφικά μουσεία Βλάχων και Σαρακατσαναίων και φυσικά τη Σερραϊκή αγορά και εστίαση.
Οι επισκέπτες μας δείχνουν το δρόμο, τα χωριά μας παραχωρούν το χώρο, ανοίγουν τις πλατείες, στρώνουν το τραπέζι. Οι Ντόπιοι κάτοικοι πρόσχαροι, ευγενικοί, φιλόξενοι. Αυτός είναι ο θησαυρός μας. Τις ημέρες της Αποκριάς ο τόπος μας αλλάζει, γίνεται πρωταγωνιστής, ο κόσμος στα χωριά αποκτά κίνητρο, η τέλεση του εθίμου, του δρώμενου, οι «φίλοι» που θα έρθουν. Πολυάριθμα μέλη των συλλόγων της πόλης και της περιφέρειας, προετοιμάζονται συντονισμένα, άοκνα, εθελοντικά, με ανιδιοτέλεια, μήνες πριν.
Αργά μα σταθερά η Τοπική Αυτοδιοίκηση σε κάποιες περιπτώσεις δείχνει να αντιλαμβάνεται την αξία και τη δύναμη αυτού του γεγονότος.
Οι τοπικές καρναβαλικές εκδηλώσεις και δράσεις μας διασκεδάζουν, μας χαλαρώνουν, μας βγάζουν από την καθημερινότητα, συμπληρώνουν και ενισχύουν την εικόνα, διακινείται εγχώριο χρήμα στην αγορά. Στην πρώτη περίπτωση όμως έρχεται «ξένο συνάλλαγμα», φρέσκος αέρας, αξιοποιούμε τις συνθήκες και τις προοπτικές Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής.
Αυτή είναι η Αποκριά στις Σέρρες, δεν είναι Καρναβάλι, είναι τρόπο ζωής είναι η Λαϊκή μας Παράδοση, ο ζωοδότης Λαϊκός μας Πολιτισμός.
Μία η βασική προϋπόθεση, ο σεβασμός απέναντι στο αυθεντικό, τη διατήρηση της γνησιότητας, της τοπικής κουλτούρας, της ξεχωριστής πολιτισμικής ταυτότητας. Για να υπάρξει διάρκεια, διαχρονικότητα, για να μην επέλθει, ευτελισμός και ξεπεσμός, σε μια παραδοσιακή κοινωνία ηθών όπου τα «νέα ήθη» στρέφονται στους ιδιαίτερους κώδικες, τις αρχές και τις αξίες μας.
Για να συνεχίσουμε όλοι να γιορτάζουμε στις Σέρρες την Αποκριά και όχι το «Καρναβάλι».
Καλή και Ευλογημένη
η Αγία και μεγάλη Σαρακοστή
- Ο Βασίλης Τερζής Καθηγητής Φυσικής Αγωγής και Δάσκαλος Ελληνικού Παραδοσιακού Χορού, Αντιπρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Δασκάλων Δημοτικού Χορού
Νεκρός σε περιοχή των Σερρών εντοπίστηκε ο 77χρονος αγνοούμενος από την Καβάλα